Σχήμα οξύμωρο. Στο κέντρο της Αθήνας γίνεται αποκομιδή των σκουπιδιών τρεις φορές την ημέρα και περίπου 50 ειδικά οχήματα πλένουν σε 24ωρη βάση τους δρόμους, σε πολύ τακτικότερη βάση από άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, σύμφωνα με τον Δήμο Αθηναίων. Παρ’ όλα αυτά το κέντρο των άλλων ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων (Λονδίνο, Ρώμη, Παρίσι, Βερολίνο, Μαδρίτη κ.α.) παρουσιάζει σαφώς πιο καθαρή εικόνα. Γιατί;
Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις και όλες κρύβουν μια δόση αλήθειας.
Οι ιδιαιτερότητες της Αθήνας (υπερσυγκέντρωση πληθυσμού σε ορισμένες περιοχές, μεικτές χρήσεις γης, πληθώρα διπλοσταθμευμένων), καθυστερήσεις στην υλοποίηση της ανακύκλωσης, απουσία αποτελεσματικού επιχειρησιακού σχεδίου, έλλειψη μόνιμου προσωπικού στην καθαριότητα, αλλά και η ίδια η νοοτροπία του Ελληνα (μειωμένη κοινωνική συνείδηση) δεν συντελούν στη δημιουργία μιας «καθαρής πόλης».
Στο Λεκανοπέδιο παράγονται ημερησίως περίπου 7.000 τόνους σκουπιδιών και επιβαρύνεται από την πληθωρική παρουσία σταθμευμένων και διπλοσταθμευμένων οχημάτων. «Δεν είναι μόνο τα αυτοκίνητα, αλλά και οι καθημερινές πορείες και διαδηλώσεις που δυσκολεύουν την αποτελεσματική παροχή των υπηρεσιών μας», επισημαίνει στην «Κ» ο αντιδήμαρχος καθαριότητας κ. Γ. Δημόπουλος.
Εργασιακά όμηροι
Στον αντίλογο, ο επικεφαλής της «Ανοιχτής Πόλης» (αντιπολίτευση του δήμου), κ. Ρ. Αξελός υποστηρίζει ότι «το επιχείρημα των διαδηλώσεων είναι ένα άλλοθι του δήμου. Ας μην ξεχνάμε ότι και στο Παρίσι γίνονται συχνά τεράστιες διαδηλώσεις, έχουν καεί ολόκληρα προάστια, αλλά την επόμενη μέρα όλα ήταν πεντακάθαρα διότι λειτούργησε σωστά ο μηχανισμός. Το πρόβλημα είναι ότι στην Αθήνα πολλοί εργαζόμενοι στην καθαριότητα είναι εργασιακά όμηροι και επομένως πώς να αποδώσουν στο μάξιμουμ όταν η εργασιακή τους σχέση είναι διαρκώς εν αμφιβόλω»;
Σύμφωνα με την επίσημη απογραφή προσωπικού του Δήμου Αθηναίων, από τους 2.880 εργαζόμενους στην υπηρεσία καθαριότητας, οι 1.700 είναι μόνιμοι, οι 480 εργάζονται με συμβάσεις αορίστου χρόνου και 700 άτομα είναι συμβασιούχοι έργου.
Επιπροσθέτως, αμφισβητείται η επιτυχία του προγράμματος ανακύκλωσης, ιδιαίτερα από την αντιπολίτευση του δήμου. «Το πρόγραμμα δεν υποστηρίχθηκε όσο έπρεπε και η ενημέρωση των πολιτών ήταν ελλιπής», αναφέρει ο κ. Αξελός.
Από την πλευρά του, ο αντιδήμαρχος καθαριότητας υπεραμύνεται του έργου της ανακύκλωσης, λέγοντας ότι «ενώ πριν από τρία χρόνια συλλέγονταν 20 τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών ημερησίως σήμερα μαζεύονται 200. Εκτός από τους περίπου 4.000 μπλε κάδους που έχουν τοποθετηθεί και σύντομα θα ξεπεράσουν τους 5.000 διαθέτουμε και κέντρα ανταποδοτικής ανακύκλωσης, καμπάνες χαρτιού και γυαλιού σε 200 σημεία της πόλης. Μάλιστα, σε ορισμένες περιοχές, όπως στα Εξάρχεια τοποθετήθηκαν μπλε μεταλλικοί κάδοι, για να αποφεύγεται το κάψιμο και η καταστροφή τους».
Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχει εμπεδωθεί από τον πολίτη η παιδεία τήρησης βασικών κανονισμών, τόσο για τον απλό δημότη όσο και για τον καταστηματάρχη. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την τελευταία τριετία έχουν επιβληθεί περισσότερα από 9.000 πρόστιμα (υπάρχουν 46 διαφορετικές παραβάσεις που τιμωρούνται), τα οποία μάλιστα δεν έχουν καταβληθεί στο σύνολό τους.