Ανοίγει το πρώτο Κέντρο για μετανάστες

Στη Μυτιλήνη, για όσους εισέρχονται χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις

Τον Ιούνιο του 2010 αναμένεται να λειτουργήσει στη Μυτιλήνη το πρώτο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής (ΚΕΠΥ) των εισερχομένων στην Ελλάδα αλλοδαπών χωρίς νόμιμες διατυπώσεις. Ομως, παρότι το υπ. Εθνικής Αμυνας παραχώρησε έκταση ώστε να δημιουργηθεί το Κέντρο, εξαιτίας αντιδράσεων της τοπικής κοινωνίας οι υπηρεσίες του Κέντρου μάλλον θα φιλοξενηθούν αρχικά σε ξενοδοχείο (!)... Πάντως τα ΚΕΠΥ που θα αντικαταστήσουν τους υπάρχοντες Ειδικούς Χώρους Παραμονής Αλλοδαπών (ΕΧΠΑ), οι οποίοι έχουν γίνει αντικείμενο σοβαρών επικρίσεων, αποτελούν τη βάση για τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος πολιτικού ασύλου στη χώρα. Η σχετική νομοθετική πρόταση της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, που θα παρουσιασθεί σήμερα από τον υφ. Προστασίας του Πολίτη κ. Σπύρο Βούγια, είναι προϊόν διαβούλευσης όλων των εμπλεκομένων φορέων (υπουργείων, διεθνών οργανισμών και ΜΚΟ, όπως το Κέντρο Ημέρας «Βαβέλ», Γιατροί του Κόσμου, Γιατροί χωρίς Σύνορα, PRAKSIS, Χαμόγελο του Παιδιού, Ιατρικό Κέντρο Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων). Τη σύνταξη του σχεδίου της τελικής πρότασης ανέλαβε η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Σωστή οργάνωση

Στόχος των ΚΕΠΥ θα είναι η καταγραφή όσων μπαίνουν στη χώρα χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα και στη συνέχεια ο εντοπισμός όσων χρήζουν προστασίας. Οπως σημειώνεται, η αποτελεσματική υλοποίηση του σχεδίου δεν εξαρτάται μόνο από τη χρηματοδότηση (που αναμένεται κυρίως από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων της Ε.Ε.), αλλά και από τη σωστή οργάνωση ενός συστήματος παραπομπών που θα γίνονται από τα ΚΕΠΥ σε δομές φιλοξενίας για ασυνόδευτους ανηλίκους, αιτούντες άσυλο, θύματα βασανιστηρίων και θύματα εμπορίας ανθρώπων, την ευθύνη των οποίων θα έχουν υπηρεσίες πρόνοιας.

Κέντρα Πρώτης Υποδοχής προτείνεται να δημιουργηθούν σε Σάμο, Λέσβο, Χίο, Εβρο, Δωδεκάνησα, Αθήνα, Πάτρα, Ηγουμενίτσα, Θεσσαλονίκη, Βόλο και Κρήτη. Δεν θα πηγαίνουν μόνο οι άρτι αφιχθέντες αλλοδαποί, αλλά θα παραπέμπονται και όσοι έχουν συλληφθεί στην ενδοχώρα για παράνομη είσοδο και παραμονή. Τα Κέντρα θα είναι μόνο εξωτερικά φυλασσόμενα από την Αστυνομία και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας καταγραφής και προσδιορισμού του καθεστώτος κάθε αλλοδαπού -που δεν θα ξεπερνά τις 15 ημέρες- θα αναστέλλεται κάθε ποινική δίωξη.

Πλαίσιο λειτουργίας

Θα δημιουργηθεί κεντρική υπηρεσία που θα τα διοικεί, θα επιδιωχθεί η εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας, ώστε να υπάρχει κοινωνική συναίνεση, ενώ η συστηματική χρηματοδότηση από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων προσφέρει προοπτική 10ετούς λειτουργίας. Στην πρόταση νομοσχεδίου καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια ο τρόπος επιλογής, οι αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του διευθυντή κάθε ΚΕΠΥ, της Επιτροπής Λειτουργίας, του προσωπικού, αλλά και των αλλοδαπών. Οταν η πολιτεία θα αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες σε εξειδικευμένο προσωπικό θα συνεργάζεται με αναγνωρισμένες ΜΚΟ. Φλέγον ζήτημα αποτελεί ο διαχωρισμός και εντοπισμός (screening) κάθε αλλοδαπού που εισέρχεται στη χώρα. Στην πρόταση γίνεται αναλυτική αναφορά των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθούνται ώστε να αποφευχθούν ανθρώπινα δράματα.

Ειδικά για τους ασυνόδευτους ανήλικους προτείνεται η δημιουργία ειδικού φορέα που θα παρακολουθεί την προστασία τους. Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν στη χώρα 9.000 ανήλικοι και οι δομές προστασίας τους αφορούν 350 άτομα. Ο φορέας θα έχει τη μορφή Διεύθυνσης ή Γραμματείας στα υπ. Δικαιοσύνης ή Υγείας και θα συντονίζει τις δράσεις για την προστασία των ανηλίκων, θα παρέχει τεχνογνωσία και προσωπικό και θα προάγει τη διακρατική συνεργασία για τους εκατοντάδες ανηλίκους που χάνονται στην Ευρώπη.

Σε ό,τι αφορά τις κτιριολογικές δομές, προβλέπονται 4.530 τ.μ. στεγασμένου χώρου και 1.350 τ.μ. βοηθητικών χώρων σε κάθε Κέντρο.